Φάνης
Μαλκίδης
Η δολοφονία της ηγεσίας των Ελλήνων του Πόντου στην Αμάσεια το 1921: Μία άγνωστη πτυχή της γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού
Τα
«δικαστήρια ανεξαρτησίας» της Αμάσειας
το 1921 αποτέλεσαν ένα μέσο μαζικής
εξόντωσης της Ποντιακής ηγεσίας, η οποία
ήταν σημαντικότατο εμπόδιο στις
επιδιώξεις του κεμαλικού κινήματος.
Κινήματος το ποίο προσπαθώντας να
εδραιώσει τη θέση του στη
μετανεοτουρκική περίοδο, συνέχιζε το
οργανωμένο σχέδιο εξόντωσης του
Ελληνισμού. Η δολοφονία των Πόντιων
ηγετών στην Αμάσεια το Σεπτέμβριο του 1921
αποτέλεσε μέρος του ευρύτερου σχεδίου
εξόντωσης του Ποντιακού Ελληνισμού, ο
οποίος μέσα στο χρονικό διάστημα 1916-1924
απώλεσε πλέον των 353.000 μελών του.
Με
συνοπτικές διαδικασίες, με ψευδή
κατηγορητήρια, αφανίστηκε η ποντιακή
ηγεσία και έλειψε η καθοδήγηση των
διωκόμενων Ποντίων.
Τα «δικαστήρια ανεξαρτησίας»
εξέδωσαν «αποφάσεις» και εκτέλεσαν
ιερείς, πρόκριτους,
βουλευτές, δημοσιογράφους, καθηγητές,
δάσκαλους, ακόμα και μαθητές γυμνασίων-
Ανανιάδης, Κιριμλόγλου και
αδελφοί Παυλίδη του κολεγίου της
Μερζιφούντας «Ανατόλια».
Η
είδηση της δολοφονίας της Ποντιακής
ηγεσίας ευαισθητοποίησε την ελληνική
και διεθνή κοινή γνώμη. Ιδιαίτερη
σημασία η
καταγγελία και το ψήφισμα διαμαρτυρίας
των Eλλήνων διανοουμένων προς τους
Ευρωπαίους συναδέλφους τους και τις
κυβερνήσεις τους αφού«…. απηγχόνισαν εν
Aμασεία 168 προκρίτους…..», υπόμνημα το
οποίαν υπέγραφαν οι
Άννινος X., Aυγέρης M., Bλαχογιάννης I., Bώκος
Γερ., Γρυπάρης I., Δούζας A., Δροσίνης Γ., Zάχος
A., Θεοδωροπούλου Aύρα, Θεοτόκης K., Iακωβίδης
Γ., Kαζαντζάκης N., Kαζαντζάκη Γαλ., Kαμπάνης
Aρ., Kαμπούρογλους Δ., Kαρολίδης Π., Kόκκινος
Δ., Kορομηλάς Γ., Mαλακάσης M., Mαλέας K., Mένανδρος
Σ., Nικολούδης Θ., Nιρβάνας Π., Ξενόπουλος
Γρ., Παλαμάς K., Παπαντωνίου Z., Παράσχος K.,
Πασαγιάννης K., Πολίτης Φ., Πωπ Γ.,
Σικελιανός Άγγ., Σκίπης Σ., Στρατήγης Γ., Tαγκόπουλος
Δ.., Tσοκόπουλος Γ., Φυλλύρας P., Xατζιδάκις
Γ., Xατζόπουλος Δ., Xορν Π., Σβορώνος.
Τα
«δικαστήρια ανεξαρτησίας» και οι «αποφάσεις»
που εξέδωσαν για το θάνατο όλης της
πνευματικής και πολιτικής ηγεσίας του
Ποντιακού Ελληνισμού αποτελούν
σημαντικό κομμάτι της γενοκτονίας 353.000
Ελλήνων του Πόντου. Η μαζική εξόντωση
της Ποντιακής πνευματικής ηγεσίας το
Σεπτέμβριο του 1921 από τα «δικαστήρια
ανεξαρτησίας» αποτελεί ένα μικρό μέρος
του ολοκαυτώματος των Ποντίων. Ωστόσο
έχει μεγάλη σημασία γιατί με την έλλειψη
των ηγετών του Ποντιακού Ελληνισμού
χάθηκε και η καθοδήγηση των Ποντίων και
οι φυσικοί τους αρχηγοί. Την ίδια
περίοδο κατά την οποία το ελλαδικό
κράτος δεν ήθελε να παρέμβει, οι
Ελλαδίτες διανοούμενοι θεώρησαν
καθήκον τους να αναδείξουν το ζήτημα και
το πέτυχαν παρά τα πενιχρά μέσα που
διέθεταν, ενώ η συγκεκριμένη
πρωτοβουλία αποτέλεσε αφορμή για να
ασχοληθεί η διεθνής κοινότητα με το
ζήτημα.
Μέρος
της ομιλίας του Φάνη Μαλκίδη στην
εκδήλωση που
πραγματοποίησε στη Δράμα, ο Σύλλογος
Ποντίων Λευκωγείων Δράμας σε συνεργασία
με τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Δράμας, το
Δήμο Κάτω Νευροκοπίου, και το
Συντονιστικό Συμβούλιο Ποντιακών
Σωματείων Ανατολικής- Μακεδονίας Θράκης.
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε με αφορμή
τη συμπλήρωση 85 ετών από τη μαζική
εξόντωση της Ποντιακής ηγεσίας στην
Αμάσεια.
