ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
Σύλλογος Ποντιακής Νεολαίας Νομού Ροδόπης η Τραπεζούντα
Ακριτών
Γενεά. Ιστορία- Λαογραφία- Γαστρονομία
των Ελλήνων του Πόντου.
Κομοτηνή 2006.
Γράφει ο Φάνης Μαλκίδης
Ένα σημαντικό από πλευράς περιεχομένου και από πλευράς αισθητικής βιβλίο κυκλοφόρησε με γενική επιμέλεια του Γιάννη Νικολαίδη, από το Σύλλογο Ποντιακής Νεολαίας Νομού Ροδόπης η Τραπεζούντα. Το βιβλίο αποτελεί μία ιδιαίτερη συμβολή του Συλλόγου στην ιστορία, λαογραφία και γαστρονομία του Ποντιακού Ελληνισμού, αφού καταγράφει με ακρίβεια και επιστημονική τεκμηρίωση πτυχές της κοινωνικής ζωής των Ελλήνων του Πόντου. Το βιβλίο περιλαμβάνει ιστορική αναδρομή του Ποντιακού Ελληνισμού, αναφορά στους Πόντιους της πρώην Σοβιετικής Ένωσης (Ειρήνη Χρυσοστομίδου), το ζήτημα της γενοκτονίας ( Φάνης Μαλκίδης), ειδική αναφορά για κάθε οικισμό του νομού Ροδόπης όπου εγκαταστάθηκαν Πόντιοι (Θρυλόριο, Κασσιτερά, Κίζαρι, Μικρό Κρανοβούνιο, Παγούρια, Ροδίτης, Υφανταί, Αετόλοφος, Νέα Σάντα, Αίγειρος, Καρυδιά, Ασώματοι, Μεσοχώρι) με κείμενα των Γιάννη Νικολαίδη, Στέλιου Κενανίδη, Σάββα Μαυρίδη, Ελίζας Τσιαβδαρίδου, Ελπίδας Νικητίδου, λαογραφικές καταγραφές (Παρχάρια τα οποία διοργανώνονται από το Σύλλογο εδώ και δύο χρόνια, η ευδία η παράκληση για να διαλυθεί η ομίχλη που ταλαιπωρούσε ανθρώπους και ζώα στον ορεινό Πόντο), γαλακτομικά προϊόντα (Ειρήνη Δραγουμάνη), γαστρονομία (Αφροδίτη και Λία Καρελιάδου) και θεατρικών έργων (Όλγα Αυγητίδου, Μιχάλης Σαλπιγγίδης, Στέλιος Ταιρίδης). Ιδιαίτερη σημασία έχουν οι ζωντανές μαρτυρίες ηλικιωμένων Ποντίων οι οποίοι «αναστορούν τα παλαιά» και δίνουν τη δική τους οπτική για τα χρόνια των διωγμών, της προσφυγιάς και της νέας αρχής στη Ροδόπη, οπτική που διανθίζεται με εξαιρετικής σημασίας φωτογραφίες.
Το βιβλίο κλείνει με το ιστορικό και τη πλούσια δραστηριότητα του Συλλόγου, ο οποίος ξεπερνά μία απλή πολιτιστική παρουσία στην περιοχή αφού διαθέτει τμήματα εκμάθησης χορών και παραδοσιακών οργάνων, χορωδία, θεατρική ομάδα (έχει ανεβάσει τα έργα «Ο κούκουδας», «Η προξενία πα τέχνη εν», «Ρωμαίικα παρακάθια»), συγκέντρωσης λαογραφικού και ιστορικού υλικού. Ακόμη ο σύλλογος αναβιώνει τα «Μειμούνια ή Μωμογέρεια», τα «Κερκέλια», τα «Παρχάρια», το «Φιτσέκ Παρχάτς» (κάτι αντίστοιχο με τον Κλήδονα), έχει εκδώσει το πολύ σημαντικό βιβλίο «Ο πολιτισμός των Ρωμιών της Μαύρης Θάλασσας» (Κομοτηνή 2005) και έχει διοργανώσει και έχει συμμετάσχει σε εκδηλώσεις που προωθούν το Ποντιακό ζήτημα (γενοκτονία, Φεστιβάλ Ποντιακών Χορών, Παγκόσμια και Πανελλήνια Συνδιάσκεψη Ποντιακής νεολαίας, κ.ά).
Το βιβλίο αποτελεί σημαντική και ουσιαστική παρακαταθήκη για το Ποντιακό ζήτημα. Με ευθύνη και συνέπεια αποδεικνύεται ότι ένας σύλλογος και ιδιαίτερα νέοι άνθρωποι μπορούν να περάσουν από το αρχικό στάδιο συνειδητοποίησης της ταυτότητάς τους, στο επόμενο, σ’ αυτό της καταγραφής της ιστορίας του Ποντιακού Ελληνισμού και της κοινωνικής του ζωής.
Φάνης Μαλκίδης
