The strong voice of a great community
Οκτώβρης 2005

Πίσω στο ευρετήριο

 

Το φαινόμενο του θερμοκηπίου...

Πάσχος Mανδραβέλης

 «Έρχεται βαρύς χειμώνας στην ενημέρωση»


Λιάνα Κανέλλη (Βουλευτής του ΚΚΕ)


Χθες οι εργαζόμενοι στα Μέσα μαζικής Ενημέρωσης απήργησαν επί τετράωρο κι έκαναν συγκέντρωση και πορεία διαμαρτυρίας. Άγνωστο, πόσοι Ελληνες πολίτες –πλην των ταλαίπωρων οδηγών στην Αθήνα – το αντελήφθησαν, άγνωστο επίσης πόσοι κατανόησαν τα αίτια της κινητοποίησης. Τα αιτήματα, όλα σχεδόν θεμιτά, όσο και θολά. Δηλαδή, καλό είναι να υπάρξει η «εφαρμογή και πιστή τήρηση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας και η από κοινού (όλων των ενώσεων εργαζομένων Τύπου) διεκδίκηση νέων, με στόχο τη διασφάλιση των θεσμικών κατακτήσεων και τη διεκδίκηση όσων ακόμα απαιτούνται για τη λειτουργία και την ποιότητα της ενημέρωσης», αλλά επί της ουσίας ως αίτημα δεν λέει τίποτε. Όπως δεν λέει και τίποτε συγκεκριμένο το αίτημα για «λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση της ανεργίας και της απώλειας θέσεων εργασίας». Η χθεσινή κινητοποίηση ήταν περισσότερο μια ανακλαστική αντίδραση για τη βαρυχειμωνιά που έρχεται στο χώρο των ΜΜΕ, κάτι σαν το «χορό της βροχής», με τον οποίο κάποτε εξόρκιζαν τα μετεωρολογικά φαινόμενα οι Ινδιάνοι.

Δυστυχώς, το δημοσιογραφικό σώμα αποδεικνύεται απροετοίμαστο και για τις δυσμενείς εξελίξεις στο χώρο των ΜΜΕ. Δεν είναι η πρώτη φορά. Απροετοίμαστο στάθηκε στην έκρηξη των έντυπων Μέσων τη δεκαετία του 1980, χωρίς θέση στην έκρηξη των ηλεκτρονικών ΜΜΕ τη δεκαετία του 1990, αμήχανο μπροστά στην επανάσταση του Διαδικτύου πριν μερικά χρόνια. Δεν αρθρώθηκε ποτέ στέρεος λόγος απέναντι στο φαινόμενο του θερμοκηπίου που αναπτύχθηκε την περασμένη 25ετία. Όλος ο προβληματισμός, που αναπτύχθηκε σε ταβέρνες και καφενεία, εξαντλήθηκε σε περιπτωσιολογία: «Κάποιος έκανε κάτι και πώς να θεραπευθεί το γενικό, όταν συμβαίνει το ειδικό»...

Ο χώρος των ΜΜΕ φούσκωσε απότομα και ο προβληματισμός έμοιαζε πολυτέλεια σε περιόδους «παχιών αγελάδων». Τώρα όμως;

Χωρίς την προηγούμενη ανάλυση, χωρίς πρότερο προβληματισμό για το φαινόμενο του θερμοκηπίου στην ενημέρωση, είναι δύσκολο να εξηγηθεί η βαρυχειμωνιά που έπεται. Εξ ου και το γενικόλογο της χθεσινής απεργίας. Όλα τα αιτήματα καλά είναι, αλλά πώς μπορούν να επιβιώσουν είκοσι τόσες εφημερίδες στην Αθήνα, δεκάδες τηλεοπτικοί σταθμοί κι εκατοντάδες ραδιόφωνα; Ποιος εχέφρων θα επενδύσει σε ένα χώρο τόσο κατακερματισμένο, χωρίς κανόνες, χωρίς κερδοφορία και χωρίς –όχι τη διαπλοκή καθαυτή, αλλά – την ελπίδα διαπλοκής που θέριεψε την αγορά τα προηγούμενα χρόνια;

Η κρίση βρίσκεται εντός των τειχών. Μπορούμε να την εξορκίσουμε με συνθήματα του στιλ «μια άλλη ενημέρωση είναι εφικτή». (Σ.Σ.: όχι μόνο είναι εφικτή, αλλά ήδη υπάρχει. Ανεβαίνει Διαδίκτυο. Δεν λύνει, όμως, τα επαγγελματικά προβλήματα των δημοσιογράφων). Μπορούμε επίσης να διαχειριστούμε τις επιπτώσεις της στο σώμα των δημοσιογράφων. Αρκεί να βάλουμε στη θέση των γενικόλογων αφορισμών συγκεκριμένους στόχους. Υπάρχει ακόμη χρόνος που δεν πρέπει να σπαταληθεί. Αρκεί να ξεκινήσει ένας σε βάθος διάλογος για την αγορά των ΜΜΕ. Χωρίς γενικόλογους αφορισμούς και εξαντλητική περιπτωσιολογία. Και να δούμε από κει και πέρα τι θα κάνουμε...