Πίσω στο ευρετήριο

Ελλάδα:

Παιδιά στην επαιτεία.

                           Του Ηλία Ηλιόπουλου

Παιδί δέκα χρόνων χτυπήθηκε από αυτοκίνητο στη Θεσσαλονίκη, προσπαθώντας να καθαρίσει τζάμια αυτοκινήτων. Μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο, όπου πέθανε έπειτα από μία βδομάδα, χωρίς να το αναζητήσει κανείς. Σε άλλες περιπτώσεις ανάπηρα παιδιά πουλήθηκαν από τους γονείς τους σε αδίστακτους δουλεμπόρους, ενώ υπάρχουν καταγγελίες ότι σε περιοχή της ορεινής Ναυπακτίας οι ίδιοι οι γονείς καίνε, ή ακρωτηριάζουν, τα παιδιά τους ως «επένδυση!».

Οι τρέχουσες οικονομικές συνθήκες και η αύξηση του αριθμού οικογενειών που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας ωθούν καθημερινά ολοένα και περισσότερα παιδιά στη ζητιανιά.

Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της Γενικής Αστυνομικής Διεύθυνσης Αθηνών (ΓΑΔΑ), η επαιτεία είναι σχεδόν το μόνο έγκλημα στο οποίο έχουν διπλασιαστεί τα ποσοστά κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, αγγίζοντας αύξηση της τάξης του 52%. Περισσότερα από 3.500 χιλιάδες παιδιά βρίσκονται σε αυτό το «σκοτεινό τούνελ» και από αυτά 11,5% είναι ελληνόπουλα.

Όπως επισημαίνουν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ δύο αξιωματικοί του τμήματος ανηλίκων, καθημερινά στο κέντρο της Αθήνας εκτυλίσσονται φρικιαστικές εικόνες, έξω από σε σπίτια, μπροστά σε φανάρια των αυτοκινήτων.

Διευκρινίζουν δε ότι πλέον δεν πρόκειται για παιδιά «ενός κατώτερου θεού» από την Αφρική, την Ασία, τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, αλλά και ελληνόπουλα, τα οποία οδηγούνται στην επετεία, λόγω της κρίσης. Οι δύο αστυνομικοί ισχυρίζονται πως η απελπισία συναντά την εκμετάλλευση και σπρώχνει τις οικογένειες σε καταστάσεις ξένες προς τα ήθη και τις παραδόσεις της Ελλάδας.

Η ψυχολόγος Αναστασία Κωνσταντάρα ερμηνεύει τις επιπτώσεις του νοσηρού φαινομένου. «Τα περισσότερα από αυτά τα παιδιά, πέραν των τραυματικών εμπειριών που υφίστανται καθημερινά ζητιανεύοντας στον δρόμο, βιώνουν χειρότερες καταστάσεις από τους ανθρώπους που βρίσκονται πίσω τους και για τους οποίους δουλεύουν, όπως λεκτική και σωματική κακοποίηση. Οι προσωπικότητες που πλάθουν αυτά τα παιδιά είναι σκληρές, αντικοινωνικές, χωρίς συναίσθημα, χωρίς ηθικούς και κοινωνικούς φραγμούς, με πολλές φοβίες και ανασφάλειες μέσα στα βάθη της ψυχής τους», τονίζει η κ. Κωνσταντάρα και προσθέτει: «Τα παιδιά αυτά θα εξελιχθούν σε "τέρατα" σαν κι αυτά τα "τέρατα" για τα οποία δουλεύουν, σε διαταραγμένες ψυχοπαθολογικές προσωπικότητες, με πολλά ψυχολογικά προβλήματα, σε άτομα επιρρεπή σε ναρκωτικές ουσίες, στους αυριανούς ληστές, βιαστές, δολοφόνους, πιθανόν και σε τρομοκράτες».

Σύμφωνα με τον καθηγητή Κοινωνιολογίας του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Γιώργο Πιπερόπουλο, «κοινωνιολογικές και ανθρωπολογικές έρευνες αποδεικνύουν ότι ακόμη και στις πλέον πρωτόγονες κοινωνίες έχει εντοπιστεί μία, έστω υποτυπώδης, μορφή οικογένειας, η οποία φροντίζει τα παιδιά που δύο άνθρωποι φέρνουν στον κόσμο, ως πατέρας και μητέρα. Κάποιοι γονείς, δηλαδή εκείνα τα άτομα που βιώνοντας το γονικό τους ρόλο πρέπει να αναλώνουν συναισθήματα και φυσικές-οργανικές αντοχές στη συστηματική προσπάθεια να μεγαλώσουν σωστά το παιδί ή τα παιδιά που έφεραν στον κόσμο, αποδεικνύουν με τη συμπεριφορά τους ότι τελικά "δεν προστατεύουν, δεν νουθετούν, δεν αγαπούν τα παιδιά τους", ρίχνοντάς τα στην αναζήτηση μερικών κερμάτων σαν ζητιάνους στα φανάρια, στις καφετέριες, στα ρεστοράν».

Ο εκπρόσωπος Τύπου της ΓΑΔΑ, Λεωνίδας Κοκκαλάκης, εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ την προσπάθεια της αστυνομίας να περιορίσει την επαιτεία: «Εμείς κάνουμε ό,τι μπορούμε. Συλλαμβάνουμε όσους εξωθούν τα παιδιά στην επαιτεία και πάντοτε μέσω εμπεριστατωμένης έρευνας προσπαθούμε να ανακαλύψουμε εάν κρύβεται πίσω από αυτό δουλεμπόριο, ή εξώθηση στην πορνεία, ή οποιουδήποτε άλλου είδους εκμετάλλευση. Από τη σύλληψη και πέρα είναι αρμοδιότητα των δικαστικών Αρχών».

Όπως, όμως, επισημαίνει, η επαιτεία όπως και η παραμέληση εποπτείας ανηλίκου θεωρούνται πλημμελήματα και οι ποινές δεν είναι ιδιαίτερα αυστηρές.

«Από εκεί και πέρα σε συνεργασία με τις υπηρεσίες κοινωνικών δομών του υπουργείου Παιδείας, κάποια από αυτά τα παιδιά μεταφέρονται και μένουν εκεί ως ελάχιστη ένδειξη προστασίας», τονίζει ο κ. Κοκκαλάκης.

Σύμφωνα με έρευνα, που διεξήγαγε το «Χαμόγελο του Παιδιού», 70% των παιδιών των φαναριών είναι προς «ενοικίαση», ενώ όταν δεν καταφέρνουν να συγκεντρώσουν ικανοποιητικά χρηματικά ποσά, τιμωρούνται από τους προστάτες τους με ξύλο και εξαναγκασμό σε ολονύκτια εργασία. Κατά την ίδια έρευνα, παιδιά ηλικιών νηπιαγωγείου και δημοτικού ακούσια και βίαια «ρίχνονται στον δρόμο» και σε όλους τους κινδύνους που υπάρχουν, όπως δυσμενή καιρικά φαινόμενα, αλλά και σε κινδύνους από κάθε είδους χαρακτήρες ανθρώπων από τους οποίους θα ζητιανέψουν μερικά ευρώ.