Κύπρος:
Η λογική του παράλογου.
Νέους
συμβιβασμούς ζητά ο Μπαν
Κι-μουν
του ΟΗΕ.
Του Γιάννη Στεφ. Σαραϊδάρη
Νέα
έκκληση προς τους ηγέτες των δυο
κοινοτήτων της Κύπρου να προχωρήσουν σε
σκληρές αποφάσεις απευθύνει ο γενικός
γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, Μπαν Κι-μουν,
στην έκθεσή του προς τα μέλη του
Συμβουλίου Ασφαλείας, παραδεχόμενος
παράλληλα ότι δεν υπάρχει ικανοποιητική
πρόοδος στις συνομιλίες που διεξάγονται
στη Λευκωσία. Ο ΓΓ του διεθνούς
οργανισμού δεν ανακοινώνει την
πραγματοποίηση νέας κοινής συνάντησης,
επισημαίνοντας ότι στο τέλος Μαρτίου θα
αξιολογήσει την κατάσταση και τότε θα
αποφασίσει αν θα γίνει ξανά μια τέτοια
συνάντηση, σημειώνοντας όμως ότι αν δεν
υπάρχει πρόοδος θα ανέμενε από τους
ηγέτες των δυο κοινοτήτων να του
εξηγήσουν πώς σκοπεύουν να επιλύσουν
τις διαφορές τους.
Επίσης,
αναφέρεται στην προοπτική σύγκλισης
πολυμερούς διάσκεψης, υποστηρίζοντας
ότι θα αποφασίσει όταν το κρίνει πως
είναι η κατάλληλη ώρα και σε διαβούλευση
με τις δύο πλευρές και ότι θα
προσδιορίσει αν υπάρχει "επαρκής
πρόοδος" στα βασικά εσωτερικά θέματα
και σε όλα τα κεφάλαια, για να εγγυάται
τη σύγκλιση πολυμερούς διάσκεψης. Όπως
αναφέρει, οι παράμετροι μιας τέτοιας
συνάντησης συζητούνται και από τους δύο
ηγέτες.
Ο
Μπαν Κι-μουν εμφανίζεται να ανησυχεί με
την πορεία των διαπραγματεύσεων,
σημειώνοντας ότι "δεν είναι
ικανοποιητικός ο βαθμός προόδου".
Όπως και στην έκθεσή του τον περασμένο
Νοέμβριο, αλλά και στις δηλώσεις του
μετά την κοινή συνάντηση στη Γενεύη, ο ΓΓ
καλεί τους δυο ηγέτες να φτάσουν σε
συγκλίσεις στα εκκρεμή βασικά κεφάλαια
το "συντομότερο δυνατό".
Μεταξύ
άλλων, επαναβεβαιώνει ότι "τα Ηνωμένα
Έθνη σέβονται τις συνομιλίες ως μία
κυπριακής ιδιοκτησίας διαδικασία και
για το λόγο αυτό αναμένουν από τις δύο
πλευρές να αναλάβουν την ευθύνη τους να
οδηγήσουν τη διαδικασία. Η μοίρα της
Κύπρου βρίσκεται στα χέρια των ηγετών
της. Είναι αυτοί που πρέπει να δράσουν
για να συμβιβάσουν τις διαφορές τους.
Χωρίς την προσήλωση και τη δέσμευσή τους
για επανένωση του νησιού, η διαδικασία
δεν μπορεί να προχωρήσει".
Ο
ΓΓ επαναλαμβάνει και πάλι τη θέση του
ότι η αρνητική ρητορική έχει αρνητικές
επιπτώσεις στη διαμόρφωση της κοινής
γνώμης και στις δυο πλευρές, ζητώντας
παράλληλα τη συμβολή της διεθνούς
κοινότητας.
Σ'
ένα άλλο σημείο της έκθεσής του, θεωρεί
ότι σημειώθηκε "ορισμένη πρόοδος"
από το Νοέμβριο, μετά την έκκλησή του για
εντατικοποίηση των διαπραγματεύσεων,
τονίζοντας και τα εξής:
"Το
πολιτικό περιβάλλον στο δεύτερο τρίμηνο
του τρέχοντος έτους, μάλλον θα είναι
λιγότερο παραγωγικό στην επίτευξη
ουσιαστικής προόδου στις
διαπραγματεύσεις. Καθώς πλησιάζουν οι
προγραμματισμένες εκλογές στην Κύπρο
και την Τουρκία, υπάρχει ένας πολύ
πραγματικός κίνδυνος οι συνομιλίες να
χάσουν τη δυναμική τους. Τώρα, υπάρχει
ανάγκη για μεγαλύτερη δυναμική για
επίτευξη ουσιαστικών συμφωνιών στα
βασικά θέματα, σε όλα τα κεφάλαια, πριν
προχωρήσει πολύ ο εκλογικός κύκλος. Το
επισήμανα και στους δύο ηγέτες όταν
συναντηθήκαμε στη Νέα Υόρκη και ξανά στη
Γενεύη".
Ο
ΓΓ αναφέρεται και στις συναντήσεις που
είχε τον Ιανουάριο και το Φεβρουάριο με
ηγέτες διαφόρων χωρών με τους οποίους
συζήτησε το Κυπριακό, καθώς και με τους
υπουργούς Εξωτερικών της Ελλάδας και
της Τουρκίας.
"Όπως
είπα στους δύο ηγέτες, όταν τους
συνάντησα στη Γενεύη στις 26 Ιανουαρίου,
έφτασε η στιγμή να έλθουν αντιμέτωποι με
σκληρές επιλογές", επισημαίνει
χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι "οι
διαπραγματεύσεις δεν μπορούν να είναι
μία διαδικασία χωρίς τέλος, ούτε
μπορούμε να αντέξουμε ατέρμονες
συνομιλίες για χάριν των συνομιλιών".
Επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς τις
δυο πλευρές να επιδείξουν "θάρρος",
κάνοντας "πρακτικά βήματα" για να
οδηγήσουν τις συνομιλίες σε επιτυχία.
Όπως υποστηρίζει, οι δυο ηγέτες πρέπει
"να οικοδομήσουν μεγαλύτερο βαθμό
αμοιβαίας εμπιστοσύνης μεταξύ τους και
μεταξύ των κοινοτήτων τους".
Αναφορά
κάνει και στη βάση των συνομιλιών,
υπογραμμίζοντας ότι "από την αρχή των
ολοκληρωμένων διαπραγματεύσεων, το
Σεπτέμβριο του 2008, οι συνομιλίες
προχώρησαν στη βάση των παραμέτρων των
Ηνωμένων Εθνών, των σχετικών ψηφισμάτων
του Συμβουλίου Ασφαλείας και στις
κοινές ανακοινώσεις των ηγετών, στις 23
Μαΐου και 1η Ιουλίου του 2008. Είμαι
ικανοποιημένος που οι δύο ηγέτες είναι
δεσμευμένοι στις βάσεις των
διαπραγματεύσεων, επιβεβαιώνοντας ότι
οι συνομιλίες συνεχίζονται στη
συμφωνημένη βάση των Ηνωμένων Εθνών".
Στη
συνέχεια, ο επικεφαλής του διεθνούς
οργανισμού παραθέτει τις συγκλίσεις που
έχουν επιτευχθεί μέχρι σήμερα στις
συνομιλίες, αλλά και τις ουσιαστικές
διαφορές που εξακολουθούν να
δημιουργούν χάσμα μεταξύ των δυο
κοινοτήτων. Κάνει αναφορά στα ζητήματα
της Ευρωπαϊκής Ένωσης και επισημαίνει
σε ποια σημεία υπήρξαν συγκλίσεις και σε
ποια υπάρχει διαφορά. Επίσης, αναφέρεται
στο κεφάλαιο της Οικονομίας,
διατυπώνοντας την άποψη ότι οι πλευρές
έφτασαν "κοντά στην ολοκλήρωση των
συγκλίσεων στα θέματα ουσίας" και
παραθέτει τα σημεία της συμφωνίας.
Ο
Μπαν Κι-μπουν ισχυρίζεται ότι είναι "καθοριστικές"
για την έκβαση των συνομιλιών οι
συγκλίσεις που έχουν επιτευχθεί σε "θέματα
κλειδιά" στον τομέα της διακυβέρνησης,
της εκτελεστικής εξουσίας και της
κατανομής των εξουσιών, προσθέτοντας
ότι από τη συνάντηση του Νοεμβρίου στη
Νέα Υόρκη, οι δυο ηγέτες ανταποκρίθηκαν
στο αίτημά του να προχωρήσουν στις
εναπομένουσες πτυχές των αποκλίσεων στο
συγκεκριμένο κεφάλαιο και πως οι δύο
πλευρές παρουσίασαν αριθμό "γεφυρωτικών
προτάσεων". Ο Γ.Γ. ισχυρίζεται ότι "οι
αποκλίσεις που απομένουν, δεν είναι
αξεπέραστες. Είναι σημαντικό, όπως οι
δύο πλευρές συνεχίσουν να εστιάζονται
στην ολοκλήρωση των συγκλίσεων σ' αυτό
το κεφάλαιο".
Τέλος,
ο Γ.Γ. κάνει αναφορά στα άλλα κεφάλαια
του Κυπριακού, στο περιουσιακό, το
εδαφικό, στην ασφάλεια και στις
εγγυήσεις, σημειώνοντας ότι έχει να
αναφέρει "μικρότερη πρόοδο",
προσθέτοντας: "Στο περιουσιακό, ήδη
υπάρχει μια ευρεία εννοιολογική
κατανόηση για το μηχανισμό με τον οποίο
θα επιλυθούν τα ιδιαίτερα δύσκολα αυτά
ζητήματα. Ωστόσο, από την τελευταία μου
έκθεση, δεν συζητήθηκαν εκκρεμή
ουσιαστικά θέματα του περιουσιακού. Οι
δεδηλωμένες θέσεις των πλευρών στο
περίπλοκο αυτό θέμα παραμένουν σε
μεγάλη απόσταση. Επιπλέον, ενώ οι
πλευρές άγγιξαν το θέμα του εδαφικού,
στη διάρκεια της ταυτοποίησης των
βασικών θεμάτων, δεν έχουν ακόμη
συμφωνηθεί οι περιστάσεις υπό τις
οποίες και οι δύο πλευρές θα ήταν
έτοιμες να συζητήσουν αυτό το κεφάλαιο".
Για
τα κεφάλαια της ασφάλειας και των
εγγυήσεων τονίζει ότι οι βασικές τους
πτυχές δεν έχουν ακόμη συζητηθεί. "Ενθαρρύνω
σθεναρά τις πλευρές να ασχοληθούν με
ιδιαίτερο ενδιαφέρον με τα εκκρεμούντα
βασικά θέματα, μέσα στις προσεχείς
εβδομάδες", σημειώνει ο Γ.Γ.,
επισημαίνοντας ότι "για να το πράξουν,
πρέπει να αναγνωρίσουν ότι ορισμένοι
παράμετροι κλειδιά των προαναφερθέντων
τριών κεφαλαίων αναγκαστικά
συσχετίζονται. Χρειάζονται λεπτομερείς
διαπραγματεύσεις όχι μόνο εντός, αλλά
και σ' όλα αυτά τα κεφάλαια".
ΠΗΓΕΣ: ΚΥΠΕ
