Πίσω στο ευρετήριο

 Η αμφιθυμία για τις μεταρρυθμίσεις

 Π. Μανδραβέλης

Αν κοιτάξουμε τις δημοσκοπήσεις, θα διαπιστώσουμε ότι οι Έλληνες είναι ταυτόχρονα ένθερμοι θιασώτες των μεταρρυθμίσεων και ταυτόχρονα οι πιο φοβικοί σʼ αυτές. Η συντριπτική πλειοψηφία θέλει αλλαγές στο ασφαλιστικό, αλλά ουαί κι αλίμονο αν κάποιος ξεκινήσει τη συζήτηση γιʼ αυτό. Σχεδόν όλοι δυσανασχετούν με το επίπεδο των παροχών που προσφέρει ο δημόσιος τομέας, αλλά ταυτόχρονα φοβούνται το «νεοφιλελευθερισμό», όπου «νεοφιλελευθερισμός» στην Ελλάδα θεωρείται οποιαδήποτε αλλαγή επί το ορθολογικότερον. Όλοι γνωρίζουν ότι τα πανεπιστήμιά μας παράγουν χαρτιά και ξύλα απελέκητα, αλλά θεωρούν ανάλγητη δεξιά πολιτική την αξιολόγηση.

Γιʼ αυτή την αμφιθυμία μεγάλο μέρος της ευθύνης φέρει και η κυβέρνηση και η παράταξη της Νέας Δημοκρατίας. Η πρώτη δεν σχεδιάζει βήμα-βήμα τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις. Για παράδειγμα, υπάρχει ανοιχτό το ασφαλιστικό, αλλά ως αδιόρατη απειλή. Δεν έχουν ξεκινήσει ακόμη οι αναλογιστικές μελέτες που θα δείξουν με στοιχεία, αυτό που τώρα όλοι υποψιαζόμαστε. Η δεύτερη διότι ποτέ δεν επένδυσε στο ιδεολογικό περιεχόμενο των μεταρρυθμίσεων που τώρα επαγγέλλεται η κυβέρνηση. Το έχουμε γράψει πολλάκις. Η πολιτική κουλτούρα που ασπάζεται το στελεχιακό δυναμικό τελειώνει στην καλύτερη και πιο χρηστή διαχείριση του κράτους. Το τελευταίο μένει να αποδειχθεί στο χειροκρότημα, αλλά έτσι κι αλλιώς δεν αρκεί. Η χώρα δεν χρειάζεται αναδιευθέτηση των κακώς κειμένων, χρειάζεται ανατροπή τους. Και για να υπάρξει η ανατροπή απαιτείται ιδεολογική προεργασία. Ανατρέπουμε το αʼ, το οποίο αντικαθίσταται από το βʼ, το οποίο έχει αυτά τα θετικά κι αυτά τα αρνητικά.

Αυτή η δουλειά δεν έχει γίνει και δυστυχώς ακόμη δεν γίνεται. Είναι εμφανής στο λόγο των στελεχών της που περιορίζεται σε χαριτωμένες συγκρούσεις για τα πεπραγμένα του ΠΑΣΟΚ και στο γεγονός ότι δεν γίνεται καμιά ιδεολογική ζύμωση για τις προκλήσεις του νέου αιώνα. Να φτιαχτεί μια δεξιά ιδεολογική πρόταση, βρε αδελφέ! Κι ας υβρισθεί, όπως συνηθίζεται σʼ αυτή τη χώρα.

Η δεύτερη ανάγνωση όμως των δημοσκοπήσεων δείχνει ενδιαφέροντα πράγματα και μια μεγάλη ευκαιρία για τη Νέα Δημοκρατία. Το γεγονός ότι υπάρχει καθολικό σχεδόν το αίτημα των μεταρρυθμίσεων δείχνει πως το προηγούμενο κυρίαρχο μοντέλο ανάλυσης της πραγματικότητας ξεψυχά. Οι Έλληνες αντιλαμβάνονται ότι τα αριστερά φληναφήματα δεν λύνουν προβλήματα, πως χρειάζεται άλλη προσέγγιση για να βγούμε από το βάλτο. Αυτή δεν είναι κατά τα ειωθότα η αριστερή στροφή, που προπαγανδίζουν οι πολλοί της «Προόδου». Δόξα τω Θεώ, αριστερά κόμματα υπάρχουν πολλά, κι αν οι Έλληνες προέκριναν τα 1.000 ευρώ σύνταξη που από το πουθενά υπόσχεται το ΚΚΕ θα το ψήφιζαν.

Οι πολίτες αντιλαμβάνονται ότι τα μεγάλα λόγια της «Προόδου» είναι φούσκες και ζητούν αλλαγές επί το ορθολογικότερον. Μόνο που κανείς δεν τους λέει ποιες είναι αυτές. Απέναντι στο κυρίαρχο και ψυχορραγούν μοντέλο του αριστερού λαϊκισμού δεν υπάρχει ένα συνεκτικό μοντέλο ανάγνωσης της πραγματικότητας που θα γίνει εργαλείο και μπούσουλας ανατροπής.

Για παράδειγμα, όλοι ξέρουν πως πρέπει να αλλάξει το ασφαλιστικό, αλλά η συζήτηση περιορίζεται στο «α, πα πα, κακό», ή «κι εσείς βασανίζατε τους ασφαλισμένους» ή ακόμη χειρότερα: όλοι απειλούν τους ασφαλισμένους με μικρότερες συντάξεις και περισσότερα χρόνια εργασίας. Και από Αριστερά, για να τεκμηριώσουν τον μπαμπούλα του νεοφιλελευθερισμού, αλλά κι από Δεξιά για λόγους τακτικής. Διαρρέονται τυφλές εκτιμήσεις για όρια συνταξιοδότησης π.χ. τα 65 χρόνια για να το κάνουμε 62 και να είμαστε αρεστοί.

Οι μεταρρυθμίσεις είναι μονόδρομος. Το ξέρουν όλοι. Μόνο που κανείς δεν βλέπει το δρόμο. Κι αυτό, γιατί επί πολλά χρόνια ο αριστερός λαϊκισμός χαϊδεύεται απʼ όλους. Του χαρίστηκε το μονοπώλιο της ορθής σκέψης, της κοινωνικής ευαισθησίας, και της προόδου. Αποτέλεσμα η στασιμότητα...