Με λογικοýς ακροβατισμοýς επιχειροýν να πεßσουν üτι συμβιβÜζουν τα ασυμβßβαστα
Η συμφωνßα των Πρεσπþν δεν αποτελεß Ýναν Ýντιμο συμβιβασμü, οýτε επιλýει τη διαφωνßα για το üνομα, αναφÝρουν σε κοινÞ τους δÞλωση 12 διακεκριμÝνοι ¸λληνες ακαδημαúκοß, εξηγþντας γιατß αυτÞ εßναι επιζÞμια για τη χþρα. ΑπÝναντι στο κλßμα που καλλιεργεßται για την αποδοχÞ και αναγκαιüτητα της συμφωνßας, μετÜ και την ψÞφισÞ της απü τη ΒουλÞ της πΓΔΜ, τονßζουν üτι αυτÞ δεν αποτελεß erga omnes, αφοý η διεθνÞς ονομασßα «Βüρεια Μακεδονßα» θα συνυπÜρχει χωρßς αντιρρÞσεις με τη σκÝτη «Μακεδονßα».
Επισημαßνουν üτι η συμφωνßα δßνει στους γεßτονες απεριüριστη πρüσβαση στη μακεδονικÞ κληρονομιÜ, ενþ συνιστÜ για üσους δεν το Ýχουν ακüμη καταλÜβει, Üμεση αναγνþριση απü την ΑθÞνα μιας εθνüτητας, που ονομÜζεται «μακεδονικÞ». Εßμαστε üμως αντßθετοι, üπως λÝνε, üχι μüνο για τα παραπÜνω, οýτε επειδÞ η συμφωνßα αδυνατεß να συμβιβÜσει τα ασυμβßβαστα, αλλÜ γιατß καταφεýγει σε λογικοýς ακροβατισμοýς, þστε να μας πεßσει πως το πÝτυχε.
Εßμαστε αντßθετοι, λüγω της ασυνÝπειας σε μια εθνικÞ γραμμÞ, η οποßα προσδιüρισε την εσωτερικÞ πολιτικÞ και τη διεθνÞ θÝση τÞς χþρας για 25 χρüνια με τερÜστιο κüστος, σε μια γραμμÞ η οποßα συστρÜτευσε σχεδüν το σýνολο της κοινÞς γνþμης. Το επß δεκαετßες αδιÝξοδο της διπλωματßας, üπως λÝνε, δεν οφεßλονταν σε Ýλλειψη τüλμης Þ ευφυßας, αλλÜ στη προσπÜθεια η μικτÞ ονομασßα της γεßτονος, να χαρακτηρßζει και τη νÝα χþρα, και το Ýθνος που την κατοικεß και τη γλþσσα που ομιλεßται.
Ολüκληρο το Üρθρο των 12 ΕλλÞνων ακαδημαúκþν Ýχει ως εξÞς:
«Η δημüσια συζÞτηση για την αποδοχÞ και την αναγκαιüτητα της συμφωνßας των Πρεσπþν μεταξý ΕλλÜδας και ΠΓΔΜ περιλαμβÜνει τρεις βασικÝς ανακρßβειες, οι οποßες πρÝπει να αποκατασταθοýν.
Το αδιÝξοδο της διπλωματßας δεν οφειλüταν στην Ýλλειψη τüλμης Þ ευφυÀας. Για 25 χρüνια το βÜρος των διαπραγματεýσεων Ýπεσε στην εξεýρεση μιας μικτÞς ονομασßας, η οποßα θα χαρακτÞριζε και τη νÝα χþρα και το Ýθνος που την κατοικεß και τη γλþσσα που ομιλεßται, βÜσει της αντßληψης üτι οι λαοß δßνουν την ονομασßα τους στις χþρες και τις γλþσσες και üχι το αντßστροφο.
ΑυτÞ Þταν η κüκκινη γραμμÞ τÞς ελληνικÞς διπλωματßας και απü πουθενÜ δεν προκýπτει üτι υπÞρξε ποτÝ διαφορετικÞ προσÝγγιση. Δεν μποροýσε να την παραβλÝψει καμιÜ κυβÝρνηση, διüτι, ασχÝτως των επιστημονικþν προσεγγßσεων, η ιστορßα αποτελεß, πÝρα απü κÜθε αμφιβολßα, τη ραχοκοκαλιÜ του ελληνικοý Ýθνους και θÝμα εξαιρετικÜ μεγÜλης ευαισθησßας στον ελληνικü ΒορρÜ, στην ελληνικÞ Μακεδονßα.
Η πραγματικüτητα αυτÞ δεν ανατρÝπεται οýτε αναθεωρεßται με συνοπτικÝς διαδικασßες. Η ΑθÞνα δεν μποροýσε να αναγνωρßσει Ýνα μακεδονικü Ýθνος δßπλα στον δικü της μακεδονικü πληθυσμü, ασχÝτως της ονομασßας του γειτονικοý κρÜτους, για την οποßα πÜντοτε υπÞρχαν προτÜσεις και συζητÞσιμες λýσεις.
Η συμφωνßα των Πρεσπþν δεν αποτελεß Ýναν Ýντιμο συμβιβασμü. Στην προσπÜθειÜ να προφυλαχθεß --και üχι να καταπολεμηθεß, üπως μερικοß πιστεýουν--, το εθνικü αφÞγημα και των δýο κρατþν, εντÝλει υπονομεýθηκε ανεπανüρθωτα το προβεβλημÝνο αντßδωρο των Σκοπßων στην ΑθÞνα, δηλαδÞ η μικτÞ ονομασßα erga omnes.
Εφüσον, κατÜ το περßφημο 7ο Üρθρο, με τον üρο «Μακεδονßα» νοεßται και η επικρÜτεια της ΠΓΔΜ, η διεθνÞς ονομασßα «Βüρεια Μακεδονßα» θα συνυπÜρχει χωρßς αντιρρÞσεις με τη σκÝτη «Μακεδονßα», την οποßα ουδüλως θα επισκιÜσει.
ΕξÜλλου, η ελληνικÞ παραδοχÞ πως με το επßθετο «μακεδονικüς –Þ –ü» μποροýν να προσδιορßζονται «η γλþσσα, ο πληθυσμüς και τα χαρακτηριστικÜ του, με τη δικÞ τους ιστορßα, πολιτισμü και κληρονομιÜ», συνιστÜ --για üσους πολιτικοýς και εμπειρογνþμονες δεν το Ýχουν καταλÜβει ακüμη-- Üμεση αναγνþριση απü την ΑθÞνα μιας εθνüτητας, που ονομÜζεται «μακεδονικÞ».
Σε Ýναν κüσμο, üπου η Üγνοια ιστορßας και γεωγραφßας εßναι ο κανüνας, η ονομασßα υπηκοüτητας και εθνüτητας συνÜμα ως «μακεδονικþν», δßνει στους γεßτονες, εμμÝσως πλην σαφþς, ασχÝτως των üρων της συμφωνßας περß αρχαιüτητας, απεριüριστη πρüσβαση στη μακεδονικÞ κληρονομιÜ συνολικÜ και μÜλιστα με την υπογραφÞ μας.
Η συμφωνßα των Πρεσπþν δεν αποτελεß ουσιαστικÞ συμβολÞ στην προσÝγγιση των δýο γειτονικþν λαþν. Δεν επιλýει τη διαφωνßα. Προσπαθþντας να δþσει ßσο βÜρος σε δýο απολýτως αντιφατικÝς ιστορικÝς εκδοχÝς, παραβιÜζει την κοινÞ λογικÞ, αφοý αναγνωρßζει üτι αμφüτερες εßναι κατ’ üνομα «μακεδονικÝς». Η συνωνυμßα αυτÞ δεν αποτελεß επωφελÞ λýση, γι’ αυτü και την αντιμαχüμασταν ανÝκαθεν. Εýκολα εκλαμβÜνεται ως διÜσπαση μιας και μοναδικÞς μακεδονικÞς ιστορικÞς ενüτητας, ενþ ο εθνικüς προσδιορισμüς των «Βορεßων» αναπüφευκτα υπερισχýει του τοπικοý των «Νοτßων». ΑφελÞς Þταν η αντßληψη των εμπνευστþν της üτι οι δýο «αλÞθειες» θα μποροýσαν να περιοριστοýν και να ισχýουν μüνον μÝσα στις αντßστοιχες επικρÜτειες.
¼πως προκýπτει απü τις συνεχεßς δηλþσεις των πολιτικþν της ΠΓΔΜ, τα πρüσωπα αυτοπροσδιορßζονται εντüς και εκτüς της χþρας üπου διαμÝνουν με τον τρüπο που επιθυμοýν. ΕπιπλÝον, η ιστορßα δεßχνει üτι οι δýο εκδοχÝς δεν μποροýν να στεγανοποιηθοýν μεταξý τους.
Η ελληνικÞ εκδοχÞ της αρχαßας μακεδονικÞς ιστορßας αφορÜ και γεωγραφικü τμÞμα της ΠΓΔΜ, ενþ, απü την Üλλη, οι λεγüμενοι «ΑιγαιÜτες» πολιτικοß πρüσφυγες και οι απüγονοß τους δεν πρüκειται να αποκηρýξουν τη δικÞ τους ιστορικÞ εκδοχÞ για τις «χαμÝνες πατρßδες» τους, üπως προκýπτει απü τη διατýπωση του Üρθρου 36 στο αναθεωρημÝνο Σýνταγμα της ΠΓΔΜ. Κοντολογßς η συζÞτηση περß ιστορßας και ταυτοτÞτων εντüς του πλαισßου της συμφωνßας εßναι ατελÝσφορη και ασýμφορη.
¼λα αυτÜ, ασχÝτως των συναισθημÜτων που προκαλοýν, δεν εßναι οι κýριοι λüγοι που εßμαστε αντßθετοι στη συμφωνßα των Πρεσπþν. Εßμαστε αντßθετοι üχι γιατß η υπογραφÞ του υπουργοý των Εξωτερικþν αδυνατεß να αποτρÝψει με πειστικü τρüπο τον σφετερισμü ευαßσθητων ιστορικþν δεδομÝνων, αλλÜ γιατß επιτρÝπει ρητÜ αυτüν τον σφετερισμü? üχι γιατß αδυνατεß να συμβιβÜσει τα ασυμβßβαστα, αλλÜ γιατß καταφεýγει σε λογικοýς ακροβατισμοýς, þστε να μας πεßσει πως το πÝτυχε.
Εßμαστε αντßθετοι üχι γιατß η ελληνικÞ κυβÝρνηση διαπραγματεýθηκε, αλλÜ γιατß αδυνατεß να κατανοÞσει ποια πρÜγματα εßναι αδιαπραγμÜτευτα. Αδυνατεß να κατανοÞσει την ευαισθησßα των πολιτþν της για την ιστορικÞ τους κληρονομιÜ, μιαν ευαισθησßα που νοηματοδοτεßται σε πολλÝς συνταγματικÝς διατÜξεις και Ýρχεται ως συνÝπεια δýο αιþνων δημüσιας εκπαßδευσης. Εßμαστε αντßθετοι, τÝλος, λüγω της ασυνÝπειας σε μια εθνικÞ γραμμÞ, η οποßα προσδιüρισε την εσωτερικÞ πολιτικÞ και τη διεθνÞ θÝση τÞς χþρας για 25 χρüνια με τερÜστιο κüστος, σε μια γραμμÞ η οποßα συστρÜτευσε σχεδüν το σýνολο της κοινÞς γνþμης.
Κι αν το πρüβλημα εßχε «κακοφορμßσει», üπως Ýγραψε πρüσφατα ο τ. υπουργüς των Εξωτερικþν, ποιος αποφÜσισε üτι ο «ακρωτηριασμüς» Þταν η δÝουσα λýση για την ΕλλÜδα; Το κρÜτος μας αντιφÜσκει με τον εαυτü του, χωρßς να προτεßνει μια βιþσιμη εναλλακτικÞ λýση, ενþ η κυβÝρνηση Ýχει εναποθÝσει τη δυναμικÞ της συμφωνßας στις μελλοντικÝς επιλογÝς των Σκοπßων».
Βασßλης Κ. Γοýναρης, Α.Π.Θ.
ΜÜνος ΚαραγιÜννης, King’s College London.
Σταýρος ΚÜτσιος, Ιüνιο ΠανεπιστÞμιο.
ΙωÜννης Σ. Κολιüπουλος, Α.Π.Θ.
Κþστας Α. ΛÜβδας, ΠÜντειο ΠανεπιστÞμιο.
ΔημÞτρης ΞενÜκης, ΠανεπιστÞμιο ΚρÞτης.
ΔημÞτρης ΣκιαδÜς, ΠανεπιστÞμιο Μακεδονßας.
¢γγελος Συρßγος, ΠÜντειο ΠανεπιστÞμιο.
ΜιχÜλης Ι. ΤσινισιζÝλης, Ε.Κ.Π.Α.
Κþστας ΥφαντÞς, ΠÜντειο ΠανεπιστÞμιο.
ΙωÜννης Κ. Χασιþτης, Α.Π.Θ.
ΕυÜνθης Χατζηβασιλεßου, Ε.Κ.Π.Α.
liberal.gr
