ΗΠΑ: «ΕποχÞ των Δεινüσαυρων»
Του ΘωμÜ Στεφ. ΣÜρα
Η 20η του ΓενÜρη 2017, αναμφισβÞτητα σηματοδüτησε μια νÝα εποχÞ τüσο για τις ΗΠΑ, üσο και την παγκüσμια κοινüτητα. ΜÝσα σε πÝντε λεπτÜ που χρειÜστηκαν για την τυπικÞ μεταβßβαση της εξουσßας απü τον ΟμπÜμα στον αντικαταστÜτη του Τραμπ, Ýσβησαν και χÜθηκαν προσπÜθειες και αγþνες εβδομÞντα περßπου χρüνων, για την δημιουργßα και καθιÝρωση μιας παγκüσμιας υπερκοινüτητας, στην οποßα, υποτßθεται, üτι τα πÜντα θα Þταν ποιο δßκαια και δεν θα υπÞρχαν διακρßσεις κοινωνικÝς Þ οικονομικÝς μεταξý των μελþν της. ¹ταν ßσως οι πλÝον δραματικÝς στιγμÝς στους τρεις αιþνες της πολιτικÞς ιστορßας της μεγÜλης βορειοαμερικανικÞς δημοκρατßας, με εξαßρεση μüνο τη περßοδο του εμφýλιου που κüστισε τüσο αßμα και πüνο στους μετανÜστες της εποχÞς. ΠÝραν αυτοý üμως, τα γεγονüτα της 20ης του ΓενÜρη του 2017, Þλθαν, τρüπο τινÜ, να δημιουργÞσουν αμφιβολßες και αμηχανßες, στην κοινÞ γνþμη, σχετικÜ με την μορφολογßα και ποιοτικÞ αντοχÞ της πλÝον φιλελεýθερης δημοκρατßας των ημερþν μας. Ο μεγÜλος, λοιπüν, προβληματισμüς δημιουργεßται απü το εÜν και κατÜ πüσον, τα μÝτρα ασφÜλειας του αμερικανικοý πολιτικοý συστÞματος, εßχαν στην πραγματικüτητα τη δýναμη που οι φορεßς του διεκÞρυσσαν τους τελευταßους δýο αιþνες. ΠÝραν τοýτου, üμως, τα πολιτικÜ μηνýματα που επιτρÝπουν να διαμορφωθοýν αυτÝς οι εξελßξεις, οφεßλουμε να ομολογÞσουμε üτι εßναι περισσüτερο καταπιεστικÜ και μÜλιστα κÜτω απü το φως της ιστορικÞς ανÜλυσης. ΕÜν μÜλιστα θελÞσουμε να εμβαθýνουμε στα αßτια αυτþν των ραγδαßων εξελßξεων οφεßλουμε να παραδεχθοýμε üτι αυτÝς Ýρχονται να επιβεβαιþσουν την αποτυχßα üλων εκεßνων οι οποßοι τα τελευταßα εβδομÞντα χρüνια προσπÜθησαν να υπηρετÞσουν τους σχεδιασμοýς και στüχους της ΝÝας ΤÜξης πραγμÜτων και της παγκοσμιοποßησης. ΑρχικÜ, οφεßλουμε να παραδεχθοýμε üτι η Ýννοια της παγκοσμιοποßησης επικεντρþνεται στην δημιουργßα μιας κοινωνικÜ δßκαιης, ßσης και αταξικÞς κοινωνßας, üπου üλα τα μÝλη της θα Ýχουν τη δυνατüτητα πρüσβασης και μÝρισμα στον πλοýτο που δημιουργεßται απü τη σýμπραξη και συμπαρÜταξη üλων των μελþν της. Με Üλλα λüγια, η αναφορÜ πÜνω στην παγκοσμιοποßηση, σýμφωνα με τις εκτιμÞσεις των οραματιστþν της, θα οδηγοýσε στην δημιουργßα συνθηκþν δßκαιου διαμοιρασμοý του πλοýτου μεταξý üλων των πολιτþν και θα καταργοýσε τις κοινωνικÝς και οικονομικÝς διακρßσεις. ¸να, κÜποιο εßδος, κοινωνικοý σοσιαλισμοý, με διαφορετικÜ λüγια, ο οποßος θα Ýνωνε üλη τη γη, üλες τις ανθρþπινες κοινüτητες και φυλÝς, γýρω απü το ιδανικü της δημιουργßας καλýτερων συνθηκþν διαβßωσης για üλα τα μÝλη της παγκüσμιας κοινüτητας.
ΑυτÞ, υπÞρξε, εξ Üλλου και η κοινÞ πολιτικÞ των περισσüτερων διοικÞσεων της παγκüσμιας κοινüτητας. Απü την κομμουνιστικÞ Κßνα, μÝχρι την καπιταλιστικÞ Ιαπωνßα και απü την “σοσιαλιστικÞ” Ινδßα μÝχρι την αποικιοκρατικÞ Βρετανßα και Ρωσßα, κýριο μÝλημα των ασκοýντων την εξουσßα, υπÞρξε η κατÜργηση των μεγÜλων κοινωνικþν διαφορþν και η δημιουργßα κοινωνικþν και πολιτικþν γεφυρþν μεταξý üλων των στρωμÜτων της παγκüσμιας κοινüτητας. Στο σημεßο αυτü ας μου επιτραπεß να τονßσω το γεγονüς της εκλογÞς του ΜπαρÜκ ΟμπÜμα στον Λευκü Οßκο. Η εκλογÞ και Üσκηση της εξουσßας απü τον απüγονο μιας κοινüτητας τüσο καταπιεσμÝνης μÝχρι τον περασμÝνο αιþνα, ο οποßος, ξαφνικÜ, παßρνει στα χÝρια του την διαχεßριση της διακυβÝρνησης της παγκοσμιοποßησης. Το μÞνυμα, μÜλιστα, εßναι τüσο Ýντονο, þστε με την εκλογÞ του στην εξουσßα η ακαδημßα του απονÝμει το βραβεßο Νüμπελ. Την κορυφαßα τιμÞ, που Ýχει να επιδεßξει μÝχρι σÞμερα η παγκüσμια κοινüτητα. Σε μια περßοδο, ωστüσο της παγκüσμιας κοινüτητας, η οποßα διακρßνεται απü τις τερÜστιες τεχνολογικÝς ανακαλýψεις και επιτυχßες, καθþς επßσης τις επαναστατικÝς εφαρμογÝς στα μÝσα επικοινωνßας, εßναι επüμενο και τα μικρüτερα λÜθη και αποτυχßες της ηγεσßας να προβληματßζουν τις μÜζες. ¸τσι λοιπüν φθÜσαμε στο γεγονüς της πληροφορßας üτι το μÝγιστο ποσοστü του πλοýτου που παρÜγει ο πλανÞτης και η παγκüσμια κοινüτητα, περιÝρχεται στην κατοχÞ μιας ελÜχιστης ολιγαρχßας καπιταλιστþν, οι οποßοι γßνονται πλουσιüτεροι κÜθε στιγμÞ που περνÜ, σε βÜρος των αδýναμων οικονομικÜ στρωμÜτων, των εργατþν και αγροτþν οι οποßοι αισθÜνονται καθημερινÜ εντονüτερη την απελπισßα απü τις αδικßες που δημιουργεß η προχειρüτητα με την οποßα διαμορφþθηκε και επιβλÞθηκε η ΝÝα ΤÜξη. Εßναι Üξιο προσοχÞς το γεγονüς üτι ο παγκüσμιος πλοýτος βρßσκεται στα χÝρια μιας ελÜχιστης ομÜδας δισεκατομμυριοýχων Ýναντι της μεσαßας και εργατικÞς τÜξης. Στον ΚαναδÜ, σαν παρÜδειγμα το Ýνα τρßτο του πλοýτου της χþρας, βρßσκεται στην κατοχÞ τριþν μüνον ατüμων, ενþ οι υπüλοιποι Καναδοß, γýρω στα 37 εκατομμýρια, πασχßζουν για κÜποιο μÝρισμα απü τον πλοýτο που δημιουργοýν με την εργασßα και τον ιδρþτα τους, αντιμετωπßζουν δε τερÜστια προβλÞματα στην καθημερινüτητÜ τους.
Ο ερχομüς , εξ Üλλου, του εικοστοý πρþτου αιþνα, Ýφερε μαζß του και μßα σοβαρÞ κρßση στις παγκüσμιες αγορÝς, μßα κρßση η οποßα Üφησε κοινωνικÜ εκτεθειμÝνες Ýναντι των πολιτþν τους, τις περισσüτερες κοινüτητες, τüσο τις Ευρþπης και Νüτιας ΑμερικÞς, üσο και τις Ασßας και της ΑφρικÞς üπου οι συνθÞκες ζωÞς και οι κοινωνικÝς πραγματικüτητες γßνονται καθημερινÜ και δυσκολüτερες. ΑυτÞ εßναι μια πραγματικüτητα την οποßα Þ δεν θÝλησαν να δουν οι Ýνοικοι του Λευκοý Οßκου και οι αρχιτÝκτονες της παγκοσμιοποßησης, Þ Ýδωσαν την απαραßτητη προσοχÞ. Στην προσπÜθεια, δε, της επιβολÞς της παγκοσμιοποßησης, ως δüγμα παγκüσμιο, ξεκßνησαν οι πüλεμοι των τελευταßων τριÜντα χρüνων, απü τους ενοßκους του Λευκοý Οßκου, Ýναντι κÜθε εθνικιστικοý καθεστþτος, το οποßο δημιουργοýσε εμπüδια στην εφαρμογÞ του προγρÜμματος. Το αποτÝλεσμα αυτþν των συγκροýσεων υπÞρξε μοιραßο, δεδομÝνου üτι δημιοýργησε ρεýματα ομαδικÞς μετακßνησης των κατατρομαγμÝνων πολιτþν, οι οποßοι στην απελπισßα τους με τη φυγÞ αναζητοýσαν ασφαλÝς καταφýγιο για αυτοýς και τα παιδιÜ τους. ΜÝχρις üτου, ωστüσο, το αντιληφθεß η Ευρþπη, Þταν πραγματικÜ αργÜ, δεδομÝνου üτι üλα αυτÜ τα κýματα των προσφýγων γÝμισαν ασφυκτικÜ κÜθε ακρογιÜλι, αεροδρüμιο Þ και συνοριακü σταθμü των μελþν της, ενþ η Μεσüγειος κατÜντησε σε Ýνα απÝραντο νεκροταφεßο των κατατρεγμÝνων και δυστυχισμÝνων θυμÜτων της επιθετικÞς μανßας των οπαδþν του δüγματος.
¼πως Þταν επüμενο, κÜτω απü αυτÝς τις συνθÞκες, τüσο το δüγμα, üσο και η πολιτικÞ αυτÞ κατÝρρευσαν, δεδομÝνου üτι το πÜθος και η βßα που δημιοýργησαν οι στρατιωτικÝς παρεμβÜσεις στις κοινωνßες αυτÝς, Ýγιναν οι δημιουργοß μιας νÝας μορφÞς πρωτοφανοýς βßας και βαρβαρüτητας μÝσα σε κÜθε δυτικÞ κοινüτητα. ¼πως Þταν επüμενο, η νÝα αυτÞ πραγματικüτητα Ýγινε και η αιτßα της πολιτικÞς αλλαγÞς στη κοινÞ γνþμη της παγκüσμιας κοινüτητας. Το αποτÝλεσμα Þταν μοιραßο. ΔεδομÝνου üτι οι αρχιτÝκτονες της παγκοσμιοποßησης στÞριξαν την εφαρμογÞ της πολιτικÞς τους, πÜνω στα προοδευτικÜ πολιτικÜ κüμματα, με την πολιτικÞ φιλοσοφßα των οποßων για τη δημιουργßα μιας δßκαιης και ειρηνικÞς κοινüτητας προσαρμüστηκε και η θεωρßα της παγκοσμιοποßησης, Þταν επüμενο οι λαοß στην αντßδραση τους να στραφοýν προς την παλαιÜ εθνικιστικÞ φιλοσοφßα της δεξιÜς, üπου κÜθε κοινüτητα Þταν και υπεýθυνη για τη δικÞ της διοßκηση, μÝσα στα πλαßσια των κλειστþν εθνικþν της συνüρων.
ΑυτÞ εßναι μια πραγματικüτητα την οποßα δυστυχþς, Üργησε να αντιληφθεß, τüσο η Ευρþπη, üσο και η ΟυÜσιγκτον. Τα αποτελÝσματα, üπως Þταν επüμενο, δημιοýργησαν πολιτικÝς χιονοστιβÜδες οι οποßες ισοπεδþνουν κÜθε τι το οποßο με κüπους κατüρθωσε να επιτýχει η ιδÝα της παγκοσμιοποßησης.
ΑυτÞ ακριβþς εßναι και η Ýννοια της εκλογÞς του φαινüμενου Τραμπ στον Λευκü Οßκο. Η ανεργßα, η ανÝχεια, η αβεβαιüτητα για το αýριο και η συνεχÞς αφαßμαξη του εθνικοý θησαυροφυλÜκιοý των ΗΠΑ, προκειμÝνου να χρηματοδοτηθοýν οι συνεχεßς πüλεμοι της παγκοσμιοποßησης, υπολογßζεται üτι τις τελευταßες δεκαετßες κüστισαν πÜνω απü 13 τρισεκατομμýρια δολÜρια, ενþ παρÜλληλα οι υποδομÝς, τεχνικÝς και κοινωνικÝς των ΗΠΑ, γßνονται προβληματικÝς λüγω εγκατÜλειψης απü την Ýλλειψη σχετικþν κονδυλßων.
Το αποτÝλεσμα, λοιπüν Þταν η εκλογÞ του Τραμπ, ενüς δισεκατομμυριοýχου, γνωστοý για τις επιχειρηματικÝς του παρατυπßες, πλην üμως η εκλογÞ του Ýκφραζε και τη δυσφορßα και διαμαρτυρßα των πολιτþν για τη μÝχρι σÞμερα ασκοýμενη πολιτικÞ. Αυτü, εξ Üλλου, διαφαßνεται και απü την μελÝτη της ιστορßας, κÜθε φορÜ που οι δημοκρατικÝς διοικÞσεις της ΕλληνικÞς αρχαιüτητας και της Ρþμης, δημιουργοýσαν προβλÞματα κοινωνικÜ, το αποτÝλεσμα Þταν η εμφÜνιση κÜποιου νÝου πολιτικοý με την μορφÞ του τýραννου, üπως αρÝσκεται να τους αποκαλεß η ιστορßα. ΒÝβαια στην προκειμÝνη περßπτωση δεν εßναι δυνατüν η κατÜληψη να εßναι παρüμοια για την ΟυÜσιγκτον. Εκεßνο πÜντως που εßναι βÝβαιο, εßναι το üτι η ΜεγÜλη ΑμερικÜνικη Δημοκρατßα, η μÝχρι σÞμερα πλÝον φιλελεýθερη της διεθνοýς κοινüτητας, Ýχει περιÝλθει στα χÝρια μιας μικρÞς ολιγαρχßας πλουτοκρατþν, τα αποτελÝσματα της οποßας εßναι δýσκολο να εκτιμηθοýν την þρα αυτÞ. ΠαρÜλληλα üμως, οφεßλουμε να παραδεχθοýμε üτι η εκλογÞ Τραμπ, Ýσωσε την διεθνÞ κοινüτητα απü μßα απ’ ευθεßας σýγκρουση μεταξý ΗΠΑ και Ρωσßας, η οποßα αποτελεß βεβαιüτητα για την περßπτωση εκλογικÞς νßκης της Κλßντον.
“ΟυδÝν κακüν αμιγÝς καλοý” , λÝγαν οι αρχαßοι μας πρüγονοι, και εßχαν τüσο δßκαιο.
