Φάνης
Μαλκίδης
Εθνικές
και διεθνείς διαστάσεις του
Ποντιακού ζητήματος
Εκδόσεις
Γόρδιος τηλ. 2108252279 Αθήνα 2006
Το
βιβλίο έχει σκοπό να παρουσιάσει
συνοπτικά τις σημαντικότερες
διαστάσεις του Ποντιακού ζητήματος, της
γενοκτονίας, την κατάσταση των
Ποντιόφωνων- κρυπτοχριστιανών στην
Τουρκία, καθώς και το θέμα των Ποντίων
της ΕΣΣΔ που εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα
ή- πολύ λιγότεροι- έχουν παραμείνει στις
εστίες τους. Το βιβλίο έχει ως στόχο να
συμβάλλει στην προσπάθεια που έχει
ξεκινήσει εδώ και χρόνια για το Ποντιακό
ζήτημα και ιδιαίτερα στην ανάδειξη της
υπόθεσης της γενοκτονίας, που
υπερβαίνει τον Ποντιακό Ελληνισμό και
αφορά όλους τους Έλληνες.
Η
διερεύνηση του ποντιακού ζητήματος στο
βιβλίο έχει τρεις
συνιστώσες. Η πρώτη αφορά το ζήτημα της
αναγνώρισης της 19ης Μαΐου ως
ημέρας μνήμης της γενοκτονίας των
Ελλήνων του Πόντου, θέμα που
αποτελεί για πολλούς (συλλόγους,
φορείς, πολίτες, πολιτικούς, επιστήμονες,
κ.ά) το μείζον θέμα σχετικά με το
Ποντιακό. Η δεύτερη συνιστώσα αφορά
τη σημερινή όψη των
ποντιόφωνων –κρυπτοχριστιανών στην
Τουρκία και ιδιαίτερα στον τόπο
διαβίωσής τους, στον Πόντο. Ο
χειρισμός του ζητήματος των Ποντιόφωνων-
κρυπτοχριστιανών απαιτεί πολιτική και
σχεδιασμό, που υπερβαίνει τις δεδομένες
καταστάσεις αλλά και την κρατούσα
αντίληψη, αφού αποτελεί πρώτιστα τη
διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς
ενός λαού που σε πολύ δύσκολες συνθήκες (Τουρκία
και ισοπεδωτική παγκοσμιοποίηση) τείνει
προς εξαφάνιση.
Η
τρίτη συνιστώσα, η εγκατάσταση των
Ποντίων προσφύγων από την τ. ΕΣΣΔ στην
Ελλάδα, αποτελεί ζήτημα που κυριάρχησε
από τις δεκαετίες του 1990 σε πολλούς
τομείς της ελληνικής κοινωνικής ζωής. Η
ροή Ποντίων από την τ. Σοβιετική
Ένωση προς τον ελλαδικό χώρο και η
διόγκωσή της μέχρι το τέλος της
δεκαετίας του 1990, ανακίνησε και πάλι το
πρόβλημα οικονομικής, κοινωνικής
ένταξης στην ελληνική κοινωνία μιας
μεγάλης ομοεθνούς πληθυσμιακής ομάδας,
που σε προηγούμενες περιόδους (1922-1923)
αποτέλεσε καθοριστικό παράγοντα για την
αναγέννηση του κράτους. Αυτή η
προσφυγική κουλτούρα του Έλληνα
αποτέλεσε και το μείζον στην θετική σε
γενικές γραμμές αντιμετώπιση της
ελληνικής κοινωνίας στους νεοπρόσφυγες,
χωρίς βεβαίως να παραγνωρίζεται πως για
διάφορους λόγους, οι Πόντιοι πρόσφυγες
θεωρήθηκαν ως εξιλαστήρια θύματα για
κάθε τι κακό στην ελληνική κοινωνική
δομή.
Η
διαφύλαξη και η περαιτέρω ανάδειξη και
διεθνοποίηση της ημέρας μνήμης και
της υπόθεσης της γενοκτονίας, η οποία υπερβαίνει τον Ποντιακό
Ελληνισμό και διαπερνά όλη την ελληνική
κοινωνία, αποτελεί κυρίαρχο συστατικό
στοιχείο της εθνικής εξωτερικής
πολιτικής που σέβεται την ιστορία και
την αλήθεια, δηλαδή τη μνήμη της. Για την ανέγερση
ενός εθνικού μνημείου της γενοκτονίας
των Ελλήνων του Πόντου,- όπως έχουν εδώ
και χρόνια οι Αρμένιοι στο Ερεβάν και οι
Εβραίοι στο Τελ Αβίβ-, για την προώθηση
της γενοκτονίας στους διεθνείς
οργανισμούς, για την αναγνώριση του
εγκλήματος από το θύτη, η επίμονη άρνηση
του τουρκικού κράτους κάνει την
απαίτηση του Ποντιακού Ελληνισμού ακόμα
πιο έντονη. Ταυτόχρονα, η αναγνώριση της
γενοκτονίας αποτελεί και ένα
σπουδαίο βήμα του τουρκικού λαού προς
την απελευθέρωση, βήμα που δείχνει και
τις βάσεις μίας πραγματικής φιλίας και
σχέσης βασισμένης στην ειλικρίνεια και
στο σεβασμό. Αντιθέτως, κάθε άλλη από τα
πάνω επιβαλλόμενη
συνεργασία είναι καταδικασμένη σε
αποτυχία, για να μην αναφέρουμε τις
εθνικές αποδιαρθρώσεις που σημειώθηκαν μετά από τέτοιες σχέσεις.
Το βιβλίο αποσκοπεί στην καταγραφή των τριών αυτών διαστάσεων του Ποντιακού ζητήματος σε σχέση τα ελληνικά και διεθνή πολιτικά δεδομένα· πώς η ελληνική και διεθνής πολιτική αντιδρά στο αίτημα για την αναγνώριση, τη διεθνοποίηση και τη διαφύλαξη της 19ης Μαΐου στο αποσιωπημένο μέχρι πρότινος ζήτημα της ύπαρξης ποντιόφωνων (κρυπτοχριστιανών) στη σημερινή Τουρκία και τέλος, στο μεγάλο προσφυγικό θέμα που προέκυψε με την έλευση στην Ελλάδα Ποντίων από την τ. ΕΣΣΔ. Επιπλέον, το βιβλίο επιδιώκει να αποτελέσει μέρος της μεγάλης και πολλές φορές με ένταση πολιτικής και επιστημονικής συζήτησης που έχει ξεκινήσει για όλες τις παραμέτρους του Ποντιακού ζητήματος και παράλληλα να αναδείξει τη σημασία που έχει ένα μεγάλο πολιτικό, ιστορικό και κοινωνικό θέμα στη σημερινή ελληνική και διεθνή πολιτική.
