Δύο
δρόμοι για την Eλλάδα
Toυ
Παναγή Bουρλούμη*
Προ
ημερών ο αντιπρόεδρος της τουρκικής
κυβέρνησης αποκάλεσε την Ελλάδα ζητιάνα.
Θυμήθηκα τη γαϊδουροκεφαλή που έστειλε
ο θείος βασιλιάς στον ανιψιό του βασιλιά
των Μοιρολατρών, όπως το περιγράφει το «Παραμύθι
Χωρίς Όνομα» της Π. Δέλτα. H
παρομοίωση του Tούρκου
στερείται τακτ, αλλά είναι ακριβής και
αντί να μας οδηγεί σε εκρήξεις εθνικής
αγανάκτησης, θα ήταν καλύτερα να μας
βγάλει από τον λήθαργο στον οποίο έχουμε
πέσει. H
θέση μιας χώρας στη διεθνή κατάταξη
εξαρτάται από την υγεία της οικονομίας
της, βλέπε Σιγκαπούρη, Ελβετία,
Φινλανδία, κράτη μικρά σε έκταση και
πληθυσμό, χωρίς πετρέλαια και άλλες
πηγές πλούτου, που όμως ευημερούν. H
δική μας οικονομία σε διάστημα μιας
γενιάς καταστράφηκε. Aπό
μια σχετικά καλή κατάσταση το 1980, είναι
τώρα στον πάτο, όχι μόνο της Ευρώπης αλλά
του κόσμου, και ακόμα δεν έχουμε δει τα
χειρότερα.
Γίνεται
τώρα φανερό ότι η ευημερία και άνοδος
του βιοτικού επιπέδου που σημειώθηκε τα
τελευταία 30 χρόνια, οφείλεται στον
δανεισμό του Δημοσίου, αλλά όχι μόνο. H
γενιά μας έχει δανειστεί από τις
επόμενες περίπου δύο φορές το
Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν, μέσω του
ασφαλιστικού συστήματος. Σ' αυτά πρέπει
να προστεθεί το χρέος των OTA
και των ΔEKO,
όπως επίσης και το μη εξυπηρετούμενο
χρέος του τραπεζικού τομέα. Είμαστε μια
τελείως αντιπαραγωγική και μη
ανταγωνιστική οικονομία που αδυνατεί να
εξυπηρετήσει το τεράστιο χρέος. O
πληθυσμός έχει εθιστεί σε υψηλή
κατανάλωση, ενώ παιδεία, δικαιοσύνη,
σύστημα υγείας και διοίκηση, γενικά δεν
λειτουργούν. Tο
κράτος δεν μπορεί να εφαρμόσει τον νόμο
και χάνει κάθε φορά που έρχεται σε
αντιπαράθεση με κάποια συμφέροντα.
H
άθλια κατάσταση που βρίσκεται η Ελλάδα
είναι αυταπόδεικτη και δεν
αμφισβητείται από κανέναν, εντός και
εκτός. Διαφέρουν οι γνώμες για τις
αιτίες του πώς φτάσαμε ως εδώ, αλλά τούτο
τώρα έχει μάλλον ακαδημαϊκή σημασία. Tο
ζητούμενο είναι τι γίνεται από εδώ και
πέρα.
Υπάρχουν
δύο δρόμοι.
O
ένας θέλει να μας κρατήσει στη Δύση,
ισότιμο μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για
να τον ακολουθήσουμε πρέπει να
υποστούμε μεγάλες θυσίες, ν' αλλάξουν
ριζικά κακές συνήθειες και να θιγούν
δυνατά συμφέροντα. Tο
Μνημόνιο είναι μόνο μέρος της συνταγής.
Θα απαιτηθούν πολύ πιο δύσκολα πράγματα
και για μακρό διάστημα. Tο
θετικό του δρόμου αυτού είναι ότι αν τον
ακολουθήσουμε, κάποτε θα βγει η χώρα από
την κρίση και στη διαδρομή θα έχουμε
κερδίσει καλύτερη διοίκηση.
Ο
άλλος δρόμος είναι η άρνηση του πρώτου
και μας τον δείχνουν διάφοροι μέσα σε
μια θολούρα, ανάμεσα σ' αυτούς κι εκείνοι
που πήγαν κάποτε την Ελλάδα στο χείλος
του γκρεμού. Οι υποσχέσεις τους
χαϊδεύουν τ' αυτιά και πουλούν ελπίδα
δίχως σχέδιο. Είναι δρόμος αχάρακτος.
Και
οι δύο δρόμοι έχουν λίγους καθαρόαιμους
οπαδούς. Η μεγάλη μάζα βρίσκεται σε
σύγχυση, κατάθλιψη και άρνηση. Περιμένει
κατεύθυνση.
Στο
τιμόνι είναι τώρα εκείνοι που δηλώνουν
οπαδοί του πρώτου δρόμου, αλλά άβουλοι
να προχωρήσουν. Τους τρομάζει η ιδέα της
σύγκρουσης με τα οργανωμένα συμφέροντα.
Αλλά η σύγκρουση είναι αναπόφευκτη ό,τι
δρόμο κι αν πάρουμε. Εκεί που φτάσαμε, με
το γάντι δεν θα αλλάξουν τα πράγματα.
Παραφράζοντας τον Ηράκλειτο, η
δημιουργία βγαίνει από τη σύγκρουση.
Είναι
καιρός να μετρηθούν οι Έλληνες και να
μάθουμε αν η Δημοκρατία έχει την
αποφασιστικότητα και τη σκληρότητα που
χρειάζεται για να ανορθώσει τη χώρα και
να σώσει το κύρος της.
*
Ο κ. Παναγής Βουρλούμης είναι πρώην
πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του
ΟΤΕ.
